Iemand met veel veerkracht herstelt sneller van tegenslag dan iemand met weinig veerkracht. Veerkracht is in hoge mate aangeboren, of aangeleerd in de eerste jaren van je leven. Strikt genomen kun je veerkracht niet vergroten. Desondanks is veerkracht en veerkrachtvergroting een hot thema dat terecht steeds meer aandacht krijgt.
Je kunt de impact die een tegenslag op iemand heeft niet verkleinen, maar je kunt iemand wel helpen om effectiever met die tegenslag om te gaan. Eén van de manieren waarop je dat kunt doen, is het ondersteunen in de ontwikkeling van gezonde copingstrategieën.
Wat zijn copingstrategieën?
Coping is een begrip uit de psychologie dat beschrijft hoe je omgaat met stress en tegenslag. Alles wat je met je verstand of met je emotie doet om stress en tegenslag het hoofd te bieden, heet een copingstrategie.
De ene persoon heeft de neiging om bij tegenslag vrienden en vriendinnen te bellen en eens lekker te mopperen, de ander gaat sporten of trekt een fles wijn open. Er zijn mensen die proberen vooral de emotie, die je door de stress en tegenslag ervaart, te verminderen. Anderen zijn meer gericht op het aanpakken van het probleem. Met andere woorden: de een heeft vooral een emotiegerichte copingstrategie, de ander een meer probleemgerichte copingstrategie.
Hoe iemand met stress en tegenslag omgaat, blijkt meer samen te hangen met iemands copingstrategie, dan met de aard van het probleem. Gelukkig kun je een copingstrategie veranderen om zo beter met tegenslagen om te gaan.
Het verschil tussen actieve en passieve copingstrategieën
In de Utrechtse Coping Lijst, de UCL – een veel gebruikt instrument om iemands copingstijl te meten – worden zes verschillende copingstrategieën onderscheiden, die elk onder te verdelen zijn in actieve en passieve copingstrategieën.
Bij een actieve copingstrategie kijk je wat je kunt doen om het probleem het hoofd te bieden. Je probeert het probleem op te lossen of de stressor te verminderen. Als je een passieve copingstrategie hanteert doe je dat niet. Je ontkent het probleem of probeert het te vermijden.
Voorbeelden van actieve copingstrategieën
Er zijn veel manieren om een probleem op een actieve manier het hoofd te bieden. Een belangrijke en nuttige manier is door om hulp te vragen. Niet alleen brengt dat wellicht een oplossing, maar je voelt je dan ook minder alleen. Dat laatste is weer goed voor het ervaren stressniveau.
Daarnaast kun je natuurlijk het probleem analyseren en het proberen op te lossen, bijvoorbeeld door een zoeken naar een andere baan.
Voorbeelden van passieve copingstrategieën
Passieve copingstrategieën schuiven het probleem weg. Dat kun je doen door bijvoorbeeld veel te gaan sporten, anderen de schuld te geven of te ontkennen dat er een probleem is. Ook piekeren waardoor je niet verder komt, is een voorbeeld van een passieve copingstrategie.
Je doelgroep leren om op het toppen van hun kunnen te presteren
Tegenslagen doen veel met een mens. Je wordt er moe van, je verliest de moed en kunt je eenzaam en ongelukkig voelen. Er is bij tegenslagen vaak sprake van (grote) verliezen: van een baan, zekerheid, gezondheid of een beeld van de toekomst. Dat heeft allemaal effect op je gevoel van eigenwaarde.
Als je mensen begeleid die te maken hebben gehad met tegenslagen, is het belangrijk om ze op een positieve manier te benaderen en ervoor te zorgen dat ze via kleine successen werken aan de vergroting van hun eigenwaarde. Immers: iemand die gelooft dat zijn gedrag effect sorteert, zal ook eerder iets proberen. Denk maar aan iemand die zijn baan verliest: als deze persoon denkt dat hij te oud en te dom is, zal hij veel minder makkelijk gaan solliciteren of netwerkgesprekken voeren dan wanneer iemand gelooft dat het wel los zal lopen.
Je doelgroep leren om te gaan met eventuele tegenslagen
Je zou denken dat mensen die de neiging hebben om een probleem te analyseren en daarna op te lossen beter af zijn dan zij die dat niet doen. Dat blijkt echter niet altijd het geval.
Het is vooral belangrijk om op een goede manier om te gaan met je emoties. Vanuit de verlies en rouw theorieën is bekend dat als je goed omgaat met verlies, je ruimte maakt voor verwerking van het verlies, ook voor in de toekomst.
Met andere woorden: je moet ruimte maken om op een goede manier met je emoties die tegenslag oproepen om te gaan. Het is dan ook logisch dat mensen die meerdere copingstrategieën gebruiken minder gevoelig lijken voor een burn-out.
Werk je aan de vergroting van veerkracht van je doelgroep: werk dan in ieder geval dus ook aan de uitbreiding van de (gezonde) copingstrategieën!
Wil jij de veerkracht van je doelgroep opkrikken naar het gewenste niveau?
Het werken aan gezonde copingstijlen vormt één van de pijlers binnen de opleiding Coach Veerkracht. In deze opleiding leer je hoe je op een ervaringsgerichte, psychofysieke manier kunt werken aan de vergroting van de veerkracht van jouw cliënt, coachee of cursist.
Leuk om je te zien op onze opleiding.
Ontvang de nieuwsbrief
Zoek binnen de website
